Aktualności:

Rzemieślnicze kwalifikacje zawodowe w CEIDG

Od 1 października br. rzemieślnicze kwalifikacje zawodowe są dostępne w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Z tego rozwiązana mogą korzystać zarówno przedsiębiorcy posiadający już kwalifikacje zawodowe, jak i rzemieślnicy dopiero wchodzący na rynek pracy.

Dyplom mistrzowski i świadectwo czeladnicze w CEIDG

Wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą, które otrzymają świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski po 1 października 2020 r. zostaną automatycznie objęci tym ustawowym rozwiązaniem. Z kolei w przypadku przedsiębiorców, którzy uzyskali uprawnienia do tytułu zawodowego przed 1 października br., informacja w zakresie posiadanych przez przedsiębiorcę kwalifikacji rzemieślniczych jest dokonywana wyłącznie wtedy, gdy przedsiębiorca wystąpi z wnioskiem o wpis w CEIDG.

Tryb postępowania i nowe dane w CEIDG

Przedsiębiorcy przystępujący do egzaminu mistrzowskiego lub czeladniczego po 1 października br. są zobowiązani poinformować we wniosku o dopuszczenie do egzaminu o fakcie posiadania wpisu w CEIDG. Na tej podstawie izba rzemieślnicza w terminie 14 dni roboczych od dnia uzyskania dyplomu mistrza lub świadectwa czeladniczego dopisze informacje o posiadanych kwalifikacjach na stronie CEIDG.

Natomiast w przypadku przedsiębiorców, którzy otrzymali kwalifikacje zawodowe przed 1 października br. uzyskanie wpisu w CEIDG będzie obywało się na wniosek. W tym celu należy zwrócić się do Izby Rzemieślniczej z wnioskiem o zamieszczenie w CEIDG posiadanych już kwalifikacji zawodowych.

Na stronie CEIDG w formularzu danych o przedsiębiorcy są zamieszczone takie dane, jak:

• data egzaminu (data wystawienia dyplomu lub świadectwa),
• nazwa Izby Rzemieślniczej, która wydała dyplom lub świadectwo,
• tytuł zawodowy: mistrz lub czeladnik,
• nazwa zawodu,
• symbol cyfrowy zawodu,
• data cofnięcia kwalifikacji zawodowych.

Od soboty obowiązuje rozporządzenie rządu, według którego wszyscy pracownicy zobowiązani są prawnie do zasłaniania ust i nosa na terenie firmy, dotąd nakaz ten obowiązywał tylko tych, którzy mają kontakt z klientem lub interesantem.

Rozporządzenie, które weszło w życie 26 listopada wprowadza nakaz dla wszystkich pracowników, w pomieszczeniach gdzie przebywa więcej niż jedna osoba, i daje teraz zgodnie z prawem możliwość nakazania pracownikowi założenia maseczki.

Podstawa prawna
§ 25 ust. 1 pkt 2 lit. c rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii
1. Do dnia 27 grudnia 2020 r. nakłada się obowiązek zakrywania, przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego, o którym mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110,284, 568, 695, 1087 i 1517), ust i nosa:
c) w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż jedna osoba oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym - za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny.

Rozporządzenia MINISTRA EDUKACJI I NAUKI

z dnia 24 listopada 2020 r.-wyjaśnienie dotyczące młodocianych pracowników

Szanowni Państwo,

Związek Rzemiosła Polskiego - Zespół Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej w nawiązaniu do przekazanych w dniu wczorajszym informacji nt. Rozporządzenia MINISTRA EDUKACJI I NAUKI z dnia 24 listopada 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19

- uprzejmie informuje, że zapis :

'3h. W przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe, centrów kształcenia zawodowego oraz placówek kształcenia ustawicznego dyrektor odpowiednio szkoły, centrum lub placówki może zorganizować zajęcia z zakresu praktycznej nauki zawodu w miejscu ich prowadzenia, w wybranych dniach tygodnia, w wymiarze nieprzekraczającym 10 godzin tygodniowo, o ile z programu nauczania zawodu lub programu nauczania danej formy pozaszkolnej nie wynika możliwość realizacji wybranych efektów kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.'

- nie dotyczy uczniów będących  młodocianymi  pracownikami.

Uczniowie szkół branżowych I stopnia będący młodocianymi pracownikami realizują praktyczną naukę zawodu według szkolnego planu naucza i w dni przeznaczone na naukę w szkole uczestniczą w zajęciach on-line, natomiast w dni przeznaczone na zajęcia praktyczne zgłaszają się do pracodawców według obowiązujących, dotychczasowych zasad prawnych.  

Wskazany, w nowym brzmieniu  pkt. 3h, wymiar 10 godzin dotyczy wyłącznie uczniów,  którzy nie mają podpisanych z pracodawcami umów o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Stanowisko było konsultowane z Ministerstwem Edukacji Narodowej. 

UWAGA !  od 30 listopada 2020 r. uczniowie szkół branżowych I stopnia będący młodocianymi pracownikami wracają

na naukę do pracodawców - rzemieślników.

Szanowni Państwo,

Związek Rzemiosła Polskiego  - Zespół Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej ZRP uprzejmie informuje, że w dniu dzisiejszym na stronie  MEiN 

https://www.gov.pl/web/edukacja/nauka-zdalna-w-szkolach-przedluzona-do-3-stycznia-2021-r  - opublikowano informacje dotyczące wydłużenia okresu nauki zdalnej w szkołach  do 3 stycznia 2021 r.

Stacjonarne funkcjonowanie jednostek systemu oświaty szkół zostaje ograniczone do 3 stycznia 2021 r. - poza wyjątkami.

Już od 30 listopada 2020 r. będzie można prowadzić zajęcia sportowe w szkołach sportowych oraz praktyczną naukę zawodu w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe:

1)      zajęcia sportowe realizowane na podstawie programów szkolenia mogą być prowadzone w szkole z zachowaniem ograniczeń, zakazów i nakazów przeciwepidemicznych.2)

2)      mogą być prowadzone zajęcia w ramach praktycznej nauki zawodu w grupach umożliwiających zachowanie dystansu społecznego, w wybranych dniach tygodnia, w wymiarze nieprzekraczającym 10 godzin tygodniowo. Dotyczy to szkół prowadzących kształcenie zawodowe, centrów kształcenia zawodowego oraz placówek kształcenia ustawicznego realizujących praktyczną naukę zawodu w ramach kształcenia zawodowego lub ustawicznego.

3)      uczniowie branżowych szkół I stopnia będący młodocianymi pracownikami mogą odbywać praktyki u pracodawców, o ile u pracodawcy nie występują zdarzenia, które ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną mogą zagrozić zdrowiu młodocianego pracownika.

 Podstawy prawne:

rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 24 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19
Nowelizacja​_rozporządzenia​_30b.docx 0.04MB rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 24 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19
Nowelizacja​_rozporządzenia​_30b​_-​_uzasadnienie.docx 0.02MB

Tekst rozporządzenia nie zawiera podpisu ministra, jednakże fakt opublikowania na stronie publicznej informacji  potwierdza podjęte już decyzje w przedmiotowej sprawie.

Szanowni Państwo,

na stronie internetowej www.zus.pl opublikowaliśmy ważne informacje na temat dokumentowania kwarantanny i izolacji do wypłaty świadczeń w razie choroby i opieki.

Zachęcamy do odwiedzania naszej strony internetowej.

Link do artykułu:

https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/0/dokumentowanie-kwarantanny-i-izolacji-do-wyplaty-swiadczen-w-razie-choroby-i-opieki/3648067

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Monika Willmann

Koordynator ds. komunikacji społecznej i edukacji

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Oddział w Bielsku-Białej

Wydział Organizacji i Analiz

ul. Krasińskiego 34,36

43-300 Bielsko-Biała

Szanowni Państwo,

na stronie internetowej www.zus.pl opublikowaliśmy ważne informacje na temat dokumentowania kwarantanny i izolacji do wypłaty świadczeń w razie choroby i opieki.

Zachęcamy do odwiedzania naszej strony internetowej.

Link do artykułu:

https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/0/dokumentowanie-kwarantanny-i-izolacji-do-wyplaty-swiadczen-w-razie-choroby-i-opieki/3648067

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Monika Willmann

Koordynator ds. komunikacji społecznej i edukacji

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Oddział w Bielsku-Białej

Wydział Organizacji i Analiz

ul. Krasińskiego 34,36

43-300 Bielsko-Biała

Młodociani pracownicy zatrudnieni w celu przygotowania zawodowego -wyjaśnienie Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii, Departamentu Prawa Pracy

Szanowni Państwo,

Poniżej zamieszczamy wyjaśnienie Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii-Departamentu Prawa Pracy na temat stosowania  art. 15f ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.) dotyczące młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego  :

1. Młodociani pracownicy zatrudnieni w celu przygotowania zawodowego, dla których dokształcanie teoretyczne organizuje pracodawcanie nie podlegają ustawowemu zwolnieniu z obowiązku świadczenia pracy za wyjątkiem sytuacji kiedy u pracodawcy wystąpią zdarzenia, które ze względu na aktualną sytuację epidemiczną mogą zagrozić zdrowiu młodocianego pracownika.

Oznacza to,  że zgodnie z art. 15f ust. 1a ustawy z dnia 2 marca 2020 r., nie będą zwolnieni ze świadczenia pracy ci młodociani pracownicy, dla których pracodawca organizuje dokształcanie teoretyczne we własnym zakresie (zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów). Tacy młodociani pracownicy będą zwolnieni ze świadczenia pracy tylko w przypadku, gdy  u pracodawcy wystąpią zdarzenia, które ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną mogą zagrozić zdrowiu młodocianego pracownika.

1. Zgodnie z przepisami § 1a ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 23 października 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 1870) od dnia 24 października 2020r. do dnia 8 listopada 2020 r. na obszarze kraju ogranicza funkcjonowania publicznych i niepublicznych:

• szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży w zakresie dotyczącym klas IV-VIII oraz szkół podstawowych dla dorosłych;

• szkół ponadpodstawowych;

• placówek kształcenia ustawicznego i centrów kształcenia zawodowego.

Jednocześnie zgodnie ze znowelizowanym art. 15f ust. 1 ww. ustawy (przepisami art. 17 pkt 6 ustawy z dnia 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19, Dz. U. 2020 poz. 1747, które weszły w życie z mocą od dnia 1 września 2020 r.) w okresie ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania jednostki systemu oświaty wprowadzonego na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 30b ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2020r. poz.910 i 1378) pracodawca zwalnia młodocianego pracownika odbywającego przygotowanie zawodowe z obowiązku świadczenia pracy.

Oznacza to, że młodociani pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego, których pracodawca skierował na dokształcanie teoretyczne do branżowej szkoły I stopnia albo do centrum kształcenia zawodowego lub do szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe realizowane w formie turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych (zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania Dz. U. z 2018, poz. 2010, z późn. zm.) - są zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy w okresie  do dnia 29 listopada 2020 r.

Natomiast w wyżej wymienionym okresie, zgodnie z art. 15f ust. 1a ustawy z dnia 2 marca 2020 r., nie będą zwolnieni ze świadczenia pracy ci młodociani pracownicy, dla których pracodawca organizuje dokształcanie teoretyczne we własnym zakresie (zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów).

 Wyciąg z w/w  rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r.

• 10. 1. Pracodawca zatrudniający młodocianych w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu:

1)      kieruje ich na dokształcanie teoretyczne do branżowej szkoły I stopnia albo

2)     kieruje ich na dokształcanie teoretyczne do ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego, albo

3)      organizuje dokształcanie teoretyczne we własnym zakresie.

Prosimy o upowszechnienie informacji w środowisku rzemieślników zatrudniających młodocianych pracowników w celu przygotowania zawodowego.

Przedłużenie kształcenia w trybie zdalnym do 29 listopada br. oraz dodatkowe zmiany

Szanowni Państwo,

Od poniedziałku, 9 listopada br. zawieszone zostają zajęcia stacjonarne dla uczniów klas I-III szkół podstawowych. Tym samym, do 29 listopada br. przedłużamy zawieszenie zajęć stacjonarnych dla uczniów klas IV-VIII szkół podstawowych, uczniów i słuchaczy szkół ponadpodstawowych oraz słuchaczy szkół dla dorosłych i form pozaszkolnych (kursowych). Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych i inne formy wychowania przedszkolnego będą funkcjonowały bez zmian.
Oznacza to, że uczniowie i słuchacze wszystkich klas szkół podstawowych i ponadpodstawowych, w tym szkół dla dorosłych, a także słuchacze i uczestnicy form pozaszkolnych prowadzonych przez placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego - do 29 listopada br. będą uczyć się wyłącznie w trybie zdalnym.

Szkoły i placówki, w których nie będą zawieszone zajęcia stacjonarne

Nauka i opieka dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego pozostaje bez zmian.

Stacjonarnie, tak jak do tej pory, pracować będą również szkoły specjalne w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii.

Dyrektorzy szkół specjalnych, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych i ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych, a także szkół specjalnych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej będą mogli sami w tym okresie decydować o trybie nauczania.

Dla uczniów, którzy ze względu na niepełnosprawność lub np. warunki domowe nie będą mogli uczyć się zdalnie w domu, dyrektor szkoły będzie zobowiązany zorganizować nauczanie stacjonarne lub zdalne w szkole (z wykorzystaniem komputerów i niezbędnego sprzętu znajdującego się w szkole).

Opieka w świetlicach szkolnych oraz praca nauczycieli

Od poniedziałku, 9 listopada br. szkoły podstawowe będą miały obowiązek zapewnienia funkcjonowania świetlic szkolnych w szczególności dla uczniów, których rodzice są bezpośrednio zaangażowani w walkę z pandemią COVID-19.

Nauczyciele oraz inni pracownicy szkół i placówek oświatowych realizujący nauczanie zdalne będą mogli zostać oddelegowani do pracy w domu z wyłączeniem przypadków, gdy jest to niezbędne do realizowania zadań na terenie placówki. Rozwiązanie to przyczyni się do zmniejszenia rozprzestrzeniania się wirusa wśród pracowników na terenie placówki.

Przypominamy również, że istniejące przepisy dają możliwość zawieszenia funkcjonowania przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki edukacyjnej, jeżeli występują przesłanki zagrażające życiu i bezpieczeństwu uczniów.  

Wsparcie 500+ dla nauczycieli

Zgodnie z zapowiedzią Prezesa Rady Ministrów, nauczyciele będą mogli skorzystać z jednorazowego wsparcia finansowego w wysokości 500 zł. w zakresie poniesionych kosztów związanych z kształceniem na odległość.

Wkrótce szczegółowo poinformujemy o sposobie wypłacania świadczenia.

Konsultacje dla zdających egzaminy

W okresie zawieszenia zajęć stacjonarnych dyrektorzy szkół mogą umożliwić uczniom klas ósmych oraz klas maturalnych konsultacje indywidualne lub w małych grupach, do 5 osób.

Olimpiady, turnieje i konkursy

W okresie zawieszenia zajęć stacjonarnych umożliwimy przeprowadzenie olimpiad, turniejów i konkursów na terenie szkoły.

Poszczególne etapy tych zawodów odbywają się w różnych terminach, od września do czerwca. Tytuły laureata i finalisty olimpiady oraz turnieju, a także laureata konkursu nadają ich posiadaczom istotne uprawnienia, zarówno w systemie egzaminów zewnętrznych, jak i  procesie rekrutacji.

Kształcenie zawodowe

Nauczanie zdalne w szkołach i placówkach prowadzących kształcenie zawodowe również zostaje przedłużone do 29 listopada br.

W przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe, placówek kształcenia ustawicznego i centrów kształcenia zawodowego, zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego organizowane w formie zajęć praktycznych prowadzi się z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość wyłącznie w zakresie, w jakim z programu nauczania danego zawodu wynika możliwość realizacji wybranych efektów kształcenia z wykorzystaniem tych metod i technik.

Dla uczniów ostatnich klas 4-letniego technikum, którzy w zimowej sesji egzaminacyjnej (styczeń-luty 2021 r.) będą zdawali końcowy egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, w okresie do 29 listopada br. możliwe będzie prowadzenie części zajęć praktycznych stacjonarnie. Zajęcia te będą realizowane w mniejszych grupach, w wybranych dniach tygodnia, w wymiarze nieprzekraczającym 10 godz. w tygodniu.

Wprowadzamy również możliwość przywrócenia części zajęć praktycznych dla słuchaczy ostatnich semestrów szkół policealnych, którzy w zimowej sesji egzaminacyjnej (styczeń-luty 2021 r.) będą zdawali końcowy egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie/egzamin zawodowy. Zajęcia byłyby realizowane w mniejszych grupach, w wybranych dniach tygodnia, w wymiarze nieprzekraczającym 10 godz. w tygodniu.

Pozostałe zajęcia praktyczne powinny zostać uzupełnione w późniejszym terminie.

Praktyki zawodowe zaplanowane do realizacji w okresie całkowitego ograniczenia realizowane są zdalnie - w formie projektu edukacyjnego lub wirtualnego przedsiębiorstwa. Mogą być one także zaliczone na podstawie dotychczasowego doświadczenia zawodowego, bądź zrealizowanego wcześniej wolontariatu lub stażu zawodowego.

Do 29 listopada br. uczniowie branżowych szkół I stopnia będący młodocianymi pracownikami są zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy na mocy art. 15f specustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z COVID-19.

Pełną treść komunikatu można znaleźć:

https://www.gov.pl/web/edukacja/przedluzenie-zawieszenia-zajec

W okresie od 24 października do 8 listopada br. uczniowie branżowych szkół I stopnia będący  młodocianymi pracownikami są zwolnieni z obowiązku  świadczenia pracy na mocy art. 15f specustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z COVID-19.

Szanowni Państwo,

mając na uwadze Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października br. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem epidemii (Dz.U 2020 poz.1758), a także z występującym zagrożeniem rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2 - od dn. 19 października br. do odwołania Związek Rzemiosła Polskiego - Zespół Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej zawiesza przyjmowanie interesantów w siedzibie ZRP, ul. Miodowa 14 w Warszawie.

Dokumenty przeznaczone do legalizacji należy przesłać pocztą. W tym przypadku niezbędne jest dołączenie następujących załączników: wypełniony wniosek o legalizacje/ uwierzytelnienie; koperta z adresem zwrotnym oraz naklejonym znaczkiem o wartości właściwej dla rodzaju przesyłki; kopia przelewu opłaty za legalizację w wysokości 26,00 zł. (od dokumentu). 

Nauka zdalna i hybrydowa dla uczniów szkół ponadpodstawowych - zmiany w funkcjonowaniu szkół od poniedziałku 19 października 2020 r.

16.10.2020

Uczniowie szkół ponadpodstawowych, którzy uczęszczają do szkoły na terenie objętym strefą czerwoną będą mieli lekcje na odległość. Natomiast uczniowie szkół ponadpodstawowych, którzy uczą się w placówkach objętych strefą żółtą, będą uczyli się w trybie mieszanym (hybrydowym). W obu strefach będą wyjątki, dotyczyć będą m. in. szkół specjalnych, szkół specjalnych w zespołach, internatów, szkół i placówek w kształceniu zawodowym i ustawicznym - w zakresie zajęć praktycznych i praktyk zawodowych.